طریقه مدیریت دمای قسمت های مختلف کارت

1.مدیریت دمای هسته

اول از همه باید توضیح اینو بدم که گرما از کجا به وجود میاد. اصولا هرچی مصرف یه قطعه الکترونیکی بره بالا و کارایی مورد نظر ثابت بمونه احتمال این که این جریان الکتریکی صرف تولید گرما بشه بالاتر میره. با ذکر همین نکته خلاصه میریم سراغ توضیحات.

برای مثال ما یه کارتی داریم با فرکانس هسته 1350 مگاهرتز با ولتاژ 1.1 ولت (1100 میلی ولت) داره با دمای 75 درجه کار میکنه. ما میاییم ولتاژ رو به 900 کاهش میدیم، و کارت با این فرکانس هسته نمیتونه با این میزان برق کار کنه و کارت به حالت idle در میاد یعنی فرکانس هسته به روی 300 مگاهرتز میره و به اصطلاح کرش میکنه. حالا فرض کنید ما فرکانس هسته رو روی 1150 مگاهرتز میذاریم و میبینیم که هش ریت ما کاهش خاصی پیدا نکرد ولی دما همچنان بالاست. ما میاییم ولتاژ ورودی هسته رو با استفاده از تنظیم VRM ها باز هم به 900 میلی ولت کاهش می‌دیم، یعنی با کاهش اختلاف پتانسیل میاییم جریان رو کاهش میدیم. میبینیم که کارت این بار بدون مشکل با همون فرکانس پایین تر داره کار میکنه اونم با دمای حدود 60 درجه!. یعنی ما توی فرکانس پایین تر نیازی نداریم 1100 میلی ولت برق به کارت بدیم و با 900 میلی ولت کار خواهد کرد. و این میزان برقی که به صورت اضافی توی اون فرکانس به کارت میرسه تبدیل به گرما خواهد شد. حالا کارت مورد نظر ما اگر با ولتاژ 800 میلی ولت بتونه کار کنه دمای کارت حدودا 52 درجه خواهد بود!
حالا باید ببینید ولتاژ تعریف شده کارت روی فرکانس 300 مگاهرتز یا همون حالت idle چند میلی ولت هستش. معمولا بسته به کیفیت بورد و قطعات کارت کمترین ولتاژی که میشه برای یه کارت تعریف کرد همون ولتاژ idle تا نهایتا 100 میلی ولت بالاتر هستش. برای مثال کارتی که ولتاژ idle حدود 750 میلی ولت داره ممکنه با همین ولتاژ بدون مشکل کار کنه و یه کارت دیگه روی همون ریگ با همین مشخصات رو مجبوی بشیم روی 820 میلی ولت بذاریم.

همین کار رو ما در کارت های سری انویدیا عموما با استفاده از power limit انجام میدیم. پاور لیمیت محدود کننده ی حداکثر جریان برقی هست که به گرافیک میرسه. برای مثال گرافیک یه سوکت 150 واتی بهش وصل هست و توی مشخصات بایوس کارت گرافیک هم مثلا نوشته 120وات برق مصرف میکنه. اگر پاور لیمیت باشه صفر پس کارت میتونه 120 وات به نسبت تقسیم بندی خودش به اجزای درونش مثل هسته و مموری و غیره برقرسانی کنه. اگر پاور لیمیت باشه 10 یعنی کارت 110% میتونه برق بکشه میشه 132 وات حداکثر. اگر بخواد و نیاز باشه نه اینکه واقعا برق این مقدار مصرف میکنه. و پاور لیمیت کم باشه هم مثلا منفی 10 باشه یعنی کارت 90% ظرفیتش برق مصرف میکنه مثلا 120 وات 90درصد میشه 108 وات مصرف برق در نهایت. حالا اگر کارت بخواد برای مثال 90 وات مصرف کنه پاور لیمیت رو ببریم تا منفی 20% هم تاثیر خاصی نمیذاره. پاور لیمیت هم مثل ولتاژ اگر از یه حدی کمتر بشه کارت نمیتونه بدرستی به تمام قطعات برق صحیح بفرسته و کارت میره روی حالت idle.

خب تا اینجای کار کار ما راحت بود چون توجه کولینگ خود کارت ها هم معطوف به خنک کردن هسته میشه و مشکل اصلی ما سایر قطعات کارت هستن.

2. در مورد دمای مموری ها، اگر VRM ها قابلیت اینو دارن که ولتاژ مموری ها رو جداگانه تنظیم کنن از این حالت استفاده می‌کنیم وگرنه ولتاژ مموری ها همون ولتاژ هسته خواهد بود. فرکانس مموری ها رو تا جایی که سیستم کرش نکنه و همچنین مموری ارور قابل توجهی نداشته باشیم بالا می‌بریم. بعد میاییم ولتاژ مموری ها رو 50 میلی ولت 50 میلی ولت تا جایی که مموری ارور های ما افزایش پیدا نکنه کاهش میدیم. دقیقا مثل هسته با کاهش ولتاژ مموری ها سعی در کاهش مصرف خواهیم داشت.

با دستورات خود کلیمور (mvddc) یا بار نرم افزارهایی مثل WattTool و OverdriveNTool به راحتی میشه ولتاژ مموری ها رو تنظیم کرد. البته باید توجه داشت که در خیلی از کارت ها ولتاژ هسته و مموری ها متناظر هم تنظیم میشن و جداگانه قابلیت تنظیم ندارن. بنابراین توی این کارت ها باید ولتاژ هسته رو در حدی گذاشت که هسته خنک باشه و مموری ها هم دچار مشکل نشن.

3. اگر سیستم کولینگ کارت مموری ها رو پوشش میده در تنظیم درجه فن ها همیشه یه نیم نگاهی هم به میزان ارور های مموری (و یا سنسور دمای مموری) داشته باشیم.

بیشتر بخوانید: مموری ارور چیه؟

4. اگر با همه این تفاسیر مموری ها خنک نبودن یا شما قصد اورکلاک بیشتری داشتید یکی ازساده ترین راه ها استفاده از فن در پشت کارت هستش. یک فن دور پایین با مصرف برق زیر 1 وات هم میتونه با بادی که به پشت کارت ها میزنه بورد قطعات رو خنک تر کنه. خنک تر شدن بورد قطعات کمک زیادی به خنک شدن قطعات متصل به بورد میکنه. البته حداقل فاصله بین کارت ها رو در این حالت ۸ سانت توصیه میکنم. چون در غیر این صورت تداخل بین فن اصلی گرافیک بعدی و فنی که شما پشت گرافیک قبلی گذاشتیذ به وجود میاد.

5. مورد پنجم فقط به کاربران حرفه ای تر توصیه میشه (علاوه بر مورد 4):
الف. اگر کارت شما بک پلیت داره میتونید قسمت هایی از بورد که دقیقا پشت مموری ها و VRM ها هستش رو با استفاده از پد سیلیکونی به بک پلیت متصل کنید. اینطوری گرمای بیشتریبه بک پلیت منتقل خواهد شد.

ب. اگر توانایی ساخت هیت سینک دارید میتونید بک پلیک کارت رو حتی با یک هیت سینک تعویض کنید.

ج. میشه برای تک تک مموری ها و VRM ها پد سیلیکونی و هیت سینک جداگونه (یا به صورت چند تا یکی) از داخل یا خارج کارت (یا حتی هر دو حالت) نصب کرد که هوایی که از داخل هیت سینک اصلی خود کارت یا فن خارجی میگذره این قطعات رو هم به نحو بهتری خنک کنه.

البته در تمامی موارد بالا باید این نکته رو در نظر داشت که همه این کارها شدنی هستن ولی این که کدوم یکی توجیه اقتصادی داره مهم ترین نکته در ماینینگ و بازگشت سرمایه هستش.
شاید از همون ابتدا خریداری یک کارت با کولینک بهتر هزینه خیلی کمتری نسبت به انجام کارهای بالا داشته باشه.