ماینینگ چیه و دقیقا چیکار میکنه؟

از اونجایی که ارزهای رمزنگاری شده (cryptocurrency) عموما غیرمتمرکز (decentralized) هستن و برای ادامه بقا نیاز به توزیع و تایید تراکنش ها به صورت غیرمتمرکز دارن. ماینینگ (یا استخراج) یه نوع فرایند رقابتی هستش که برای اولین بار توی الگوریتم SHA-256 شبکه بیت کوین به منظور ایجاد انگیزه برای پایداری شبکه و ایجاد بیت کوین جدید طراحی شد. به زبان ساده ماینرها کامپیوترهای خودشون رو به منظور تایید تراکنش ها در اختیار شبکه قرار میدن و در ازای قدرت و فعالیت کامپیوترشون بیت کوین جایزه می‌گیرن.

برای مثال در شبکه بیت کوین،‌ ماینرها تراکنش های هر 10 دقیقه را در بلاک هایی قرار میدن و بلاک پس از تایید در بلاکچین ثبت میشه. که این روند تقریبا توی تمام کوین هایی که روی بلاکچین قرار دارن و نیاز به تایید تراکنش از طریق قدرت پردازشی دارن به همین صورت هستش. اسم Blockchain یعنی زنجیره ای از بلوک ها. توی هر بلوک یه سری تعداد تراکنش وجود داره که این تراکنش ها با الگوریتم های hashing باید توی هر بلاک قرار بگیرن. الگوریتم های هشینگ یه سری توابع یک طرفه هستن. یعنی یک سری ورودی داریم و یک خروجی. از ورودی ها میشه به حروجی رسید ولی از خروجی نمیشه به ورودی های این تابع رسید. حالا شما فرض بگیرید که جواب هر بلاک مشخص هستش مثل یه تکه از پازل ولی باید یک سری جواب رو به صورت تصادفی آزمایش کنیم تا قطعه مناسب اون پازل بخوره . حالا این جوابی که به دست میاد اگر با جواب بلوک یکی باشه یعنی ما اون بلوک رو حل کردیم.

وقت اون بلوک حل میشه 2 تا اتفاق میوفته:
1. همه تراکنش های داخل بلوک تایید میشن و جلوگیری میشه از خرج شدن مجدد پول هایی که از حساب ها خارج شده (double spending)
2. اون کامپیوتری که زودتر به جواب صحیح رسیده یک مقداری از اون کوین که بهش جایزه بلاک (block reward) میگن رو دریافت میکنه. توی هر بلوک ممکنه تراکنش وجود داشته باشه یا نباشه ولی جایزه بلوک رو دریافت میکنه. البته الان دیگه تقریبا غیر ممکنه که یه بلوک خالی ماین نشه.

یکی از پارامترهای ورودی تابع هشینگ، هش آخرین بلوکی هستش که از قبل حل شده. یعنی تا یه بلوکی حل نشه و به جوابش پیدا نشه نمیشه بلوک های بعدی رو حل کرد و جلو جلو به جایزه اش رسید. هرچی هم بلوک های بیشتری حل میشه و جلوتر میریم سختی حل بلوک های بعدی بالاتر میره. و همینطور جایزه هر بلوک هم بسته به کوین مورد نظر ممکنه کمتر بشه. برای مثال در حال حاضر پاداش ماین هر بلاک 12.5 بیت کوین هستش که تقریبا هر چهارسال یک بار این میزان باز هم نصف میشه. که در نهایت در بلاکچین بیت کوین 21 میلیون کوین استخراج خواهد شد و بعد از این مقدار دیگه بلاک ها جایزه ای نخواهند داشت و فقط کارمزد تراکنش ها به ماینر ها خواهد رسید. هرچی تعداد ماینرها هم بیشتر بشه، شبکه پیدا کردن بلاکهای مجاز را بطور خودکار دشوارتر میکنه تا مطمئن بشه که زمان متوسط برای یافتن یک بلاک، همون ۱۰ دقیقه باقی میمونه. در نتیجه، ماینینگ یک کار بسیار رقابتیه که هیچ ماینری نمیتونه کنترل و تصرفی بر روی اون چیزی که درون بلاکچین هستش داشته باشه.

به کل قضیه ماینینگ اصطلاحا میگن Proof of Work یا اثبات کار (POW). یعنی هر چقدر دستگاه من کار انجام بده در ازای اون جایزه دریافت میکنم. به این بحث اثبات کار خیلی ایراد میگیرن که خیلی اتلاف انرژی زیادی داره و یه روش جدیدی پیشنهاد شده به اسم Proof of Stake یا اثبات سهام (POS). که توی این سیستم افرادی که دارایی زیادی دارن به عنوان یک Node انتخاب میشن و رای میدن که این تراکنش صحیح هستش یا نه. برای مثال ارزی مثل اتریوم قرار هستش در آینده به رویه POS تبدیل بشه و به احتمال قوی دیگه قابل ماین نخواهد بود.

بیشتر بخوانید: تاریخچه‌ای در مورد استخراج رمزارزها